Hayal gücü geniş ve uzaya merakı olan pek çok gencin hayalidir astronot olmak. Aslında bunu tetikleyen unsurlardan biri de bilim-kurgu filmleridir diyebiliriz. Her ne sebeple olursa olsun insanın böyle iddialı bir hayalinin olması güzel bir şeydir. Astronot olmayı hedefleyen birçok kişi bunun nasıl yapılacağını bilmiyor. Bu yazıda nasıl astronot olunur sorusuna cevap vermeye çalışacağız.
Öncelikle ilk sorulan soruya cevap verelim. Astronot olmak için hangi üniversiteye gitmek gerekir ya da astronot olmak için üniversitelerin hangi bölümlerinde okumak gerekir gibi soruları alıyoruz. Yine astronot olmak için kaç puan gerekir tarzı direkt sorular da geliyor. Bütün bunlara şu yazıda cevap vermiştik. Burada kısaca tekrar değinelim.
Türkiye’de astronotluk diye bir bölüm bulunmuyor. Astronot olmak için ne okumalıyız diyenleri mühendislik ve temel bilimlere (Fizik, kimya vs.) yönlendirebiliriz.
Burada mühendislik uzay mühendisliği olursa daha alakalı bir bölüm olmuş olur. Ancak astronot olmak için özel bir bölüm bulunmuyor.
Astronot Olma Şartları
Astronot olmak için özel bir bölüm bulunmuyor ancak her astronotun en az lisans düzeyinde bir eğitim alması gerekiyor. Hatta lisans üstü ve doktora olursa daha avantajlı olacaktır. Birçok astronotun doktora derecesi vardır. Çünkü astronotluk ciddi bir bilimsel uğraştır.
Ancak şunu belirtelim ki astronotluk eğitimi üniversitede lisans düzeyinde verilecek bir eğitim değildir. Hem maliyetli hem de yüksek teknoloji gerektiren bu eğitimi ancak uzay ajansları aracılığıyla alabilirsiniz. Çeşitli ülkelerin çeşitli uzay ajansları bulunuyor.
Bu ajansların eğitim programlarıyla astronot adaylarını alıp yetiştirdiklerini biliyoruz. Ancak her ajansın kendine göre belirlediği koşullar bulunuyor. Bu nedenle astronot olmak için gereken şartlar ajanstan ajansa değişmektedir.
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Rusya Uzay Ajansı (Roskomos), Japonya Uzay Araştırmaları Ajansı (JAXA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi kuruluşlar uzay araştırmaları yapan büyük kuruluşlardır.
Astronot olmak için bu ajansların astronot alma programlarını takip etmek gerekiyor. Gerekli şartları taşıyanlar bu kuruluşlar aracılığıyla yetiştirilip astronot olabiliyorlar.
NASA’nın aldığı astronotlar genellikle Amerikan vatandaşı oluyor. Bu ajansa girmek gerçekten kolay değil. Alternatif kuruluşları da araştırmak gerekiyor.
Türk Astronot Olmak Mümkün Mü?
Türk astronot olmak mümkündür. Türk kökenli birkaç tane astronot bulunuyor. Ancak Türkiye’de astronot olmak henüz pek mümkün değildir. Türk astronotlar yurt dışında eğitim almış kişilerdir.
Eğer siz astronot olmak istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey iyi derecede İngilizce ve Rusça öğrenmektir. Ondan sonra iyi bir lisans derecesi ve uzay ajanslarının eğitimlerini takip etmelisiniz.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi her ajansın şart olarak bekledikleri farklıdır. Ancak bilimsel yeterlilik, dil yeteneği, fiziksel uygunluk gibi şartlar neredeyse hepsinde bulunuyor. Ayrıca verilecek zorlu eğitimi geçebilmek de önemlidir. Birçok kişi bu eğitimlerde beklenen başarıyı gösteremeyebiliyor.
Yurtdışında bir astronotluk eğitimine katılma kabulü alırsanız yaklaşık 2 – 3 yıl eğitim alırsınız. Belirli bir uçuş tecrübesi olmayanlar astronot olarak uzaya gönderilmez. Bu nedenle uçuş eğitimleri ve deneme sürüşleri de bol miktarda yapılır.
Kısaca özetlersek Türk astronot olmak mümkün ama çok zordur. Genel olarak astronot olmak da çok zordur diyebiliriz.
Astronotların Görevleri Nelerdir?
Astronotluk ciddi bir bilimsel iş olmasına rağmen astronot olma hayali kuranların çoğu sadece uzay merakından bu mesleği istemektedir. Oysa astronotların ya da uzay araştırmacılarının çoğu uzaya gitmeden dünyada araştırma yapar.
Uzaya insanlı uzay aracı göndermek hem riskli hem de oldukça maliyetlidir. Bu nedenle son dönemlerde giderek insansız uzay araçları sayısında artış yaşanmaktadır. Astronotların görevi uzaya gitmekle sınırlı değildir.
Astronotların görevleri özet olarak şöyle sıralanabilir:
- İçerisinde uzay olan bilimsel araştırmalar yürütürler.
- Uzay gözleme merkezlerinde gözlemler yaparlar.
- Uzay ve Dünya dışı alanlarla ilgili bilgi toplarlar.
- Uzay araçlarını dizayn etme, geliştirme ve tamir etme gibi bilgileri edinirler.
- Uzay araştırmalarını organize etme, uygulama ve takip etme gibi görevler yürütürler.
- Gerektiğinde insanlık uzay araçları ile uzaya bizzat giderler.
Astronot nasıl olunur kısaca fikir sahibi olduk. Üniversite eğitiminin bunun için yeterli olmadığına da değindik. Daha fazla bilgiyi ilgili şirketlerden alabilirsiniz. NASA astronot seçme programı hakkında bilgiler için şu link sizi adresine götürecektir. Yine ESA için şuradan takip edebilirsiniz.